സമ്പൂര്‍ണ വിദ്യാലയഗുണമേന്മാവികസനപദ്ധതി

പശ്ചാത്തലം

വിദ്യാഭ്യാസ അവകാശനിയമം പ്രാകരം ഓരോ വിദ്യാലയവും മൂന്നു വര്‍ഷത്തെ വികസനപദ്ധതി തയ്യാറാക്കണം. എസ്‍ എം സിയാണ് ആ ചുമതല നിര്‍വഹിക്കേണ്ടത്.പക്ഷേ പല വിദ്യാലയങ്ങളിലും വികസനപദ്ധതി കേവലം ഭൗതികസൗകര്യങ്ങളുടെ ആവശ്യപ്പട്ടികയായി പരിമിതപ്പെട്ടു. അല്ലെങ്കില്‍ എസ് എസ് എ നല്‍കിയ ഫോര്‍മാറ്റില്‍ വിവരങ്ങള്‍ യാന്ത്രികമായി പൂരിപ്പിക്കലായി. 2014-15 ലെ അവധിക്കാല അധ്യാപകപരിശീലനത്തില്‍ വിദ്യാലയവികസനപദ്ധതിയെ വിമര്‍ശനാത്മകമായി നോക്കിക്കാണാനുളള ശ്രമം ഉണ്ടായി. എസ് സി ഇ ആര്‍ ടിക്ക് ദിശാസൂചന നല്‍കാനല്ലാതെ കൃത്യമായ ഒരു മാതൃക മുന്നോട്ടുവെക്കാനായില്ല എന്നതുകൊണ്ട് ആശയങ്ങള്‍ പരിശീലനത്തിനപ്പുറത്തേക്ക് കടന്നില്ല. തുടര്‍ന്നുളള ക്ലസ്റ്റര്‍ പരിശീലനം ആസൂത്രണം ചെയ്തപ്പോള്‍ ഇക്കാര്യത്തിന് പരിഗണന ലഭിച്ചുമില്ല. എസ് എസ് എ ഫോക്കസ് പരിപാടി ആസൂത്രണം ചെയ്തപ്പോള്‍ തെരഞ്ഞെടുത്ത വിദ്യാലയങ്ങളില്‍ എസ് എം സി രൂപീകരിക്കുവാന്‍ നിര്‍ദ്ദേശിച്ചു. വിദ്യാലയവികസനയോഗം സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ചില മുന്നേറ്റങ്ങള്‍ ഉണ്ടായെങ്കിലും അത് തുടര്‍പിന്തുണയുടെ അഭാവത്തില്‍ വേണ്ടത്ര വികസിക്കപ്പെട്ടില്ല. ഇത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തിലാണ് ടി ക്യു എം പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായി തെരഞ്ഞെടുത്ത വിദ്യാലയങ്ങളില്‍ വിദ്യാലയ വികസനപദ്ധതി തയ്യാറാക്കാന്‍ ആലപ്പുഴ ഡയറ്റ് ശ്രമിച്ചത്.

പരിഗണനകള്‍

വിദ്യാഭ്യാസ അവകാശ നിയമത്തില്‍ വിദ്യാലയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് എന്തെല്ലാം കാര്യങ്ങളാണ് പരിമര്‍ശിക്കുന്നത് എന്നു പരിശോധിച്ചു. അതെല്ലാം ലിസ്റ്റ് ചെയ്തു. അവ ചുവടെ നല്‍കുന്നു.

1. എല്ലാവര്‍ക്കും പ്രവേശനം
2. അയല്‍പക്ക വിദ്യാലയം
3. സൗജന്യ വിദ്യാഭ്യാസം
4. വിവേചരഹിതമായ വിദ്യാലയാന്തരീക്ഷം
5. ബോധനമാധ്യമം
6. ഭൗതികസൗകര്യങ്ങള്‍
7. അധ്യാപക ലഭ്യത
8. അധ്യാപകര്‍ക്ക് ആവശ്യമായ പരിശീലനം
9. കലാവിദ്യാഭ്യാസം, ആരോഗ്യ കായിക വിദ്യാഭ്യാസം, പ്രവൃത്തിപരിചയവിദ്യാഭ്യാസം ഇവയ്ക്കുളള പാര്‍ട് ടൈം അധ്യാപകര്‍
10. പ്രവേശനം, ഹാജര്‍, പൂര്‍ത്തീകരണം ഇവ ഉറപ്പാക്കലും മോണിറ്ററിംഗും
11. പ്രതീക്ഷിത ഗുണനിലവാരമുളള വിദ്യാഭ്യാസം ഉറപ്പാക്കല്‍
12. ശാരീരികമോ മാനസീകമോ ആയ ശിക്ഷ ഒഴിവാക്കല്‍
13. വിദ്യാലയമാനേജ്മെന്റ് കമ്മറ്റിയുടെ പ്രവര്‍ത്തനം
14. വിദ്യാലയവികസനപദ്ധതി രൂപീകരണം
15. വിദ്യാലയ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുടെ മോണിറ്ററിംഗ്
16. ധനവിനിയോഗം മോണിറ്റര്‍ ചെയ്യല്‍
17. പാഠ്യപദ്ധതി സമയബന്ധിതമായി പൂര്‍ത്തീകരിക്കല്‍
18. നിരന്തരവും സമഗ്രവുമായ വിലയിരുത്തല്‍ നടത്തല്‍
19. പരിഹാരബോധനം
20. ക്ലാസ് പി ടി എ സംഘടിപ്പിച്ച് പഠനപുരോഗതിയും പഠനശേഷിയും പങ്കിടല്‍
21. അധ്യാപക വിദ്യാര്‍ഥി അനുപാതം
22. കുട്ടികളുടെ അവകാശസംരക്ഷണം
23. വിദ്യാര്‍ഥിയുടെ സമഗ്രവികസനം
24. പ്രവര്‍ത്തനാധിഷ്ഠിത പഠനം, കണ്ടെത്തല്‍ പഠനം
25. ശിശുസൗഹൃദസമീപനം
26. ഭയരഹിതവും സമ്മര്‍ദ്ദങ്ങളില്ലാത്തതുമായ വിദ്യാലയാന്തരീക്ഷം
27. പ്രത്യേകപരിഗണന അര്‍ഹിക്കുന്നവര്‍ക്കായി തടസ്സ രഹിതമായ ഭൗതികസൗകര്യങ്ങള്‍
28. ആണ്‍കുട്ടികള്‍ക്കും പെണ്‍കുട്ടികള്‍ക്കും പ്രത്യേക ടോയ് ലറ്റ് സൗകര്യങ്ങള്‍
29. ശുദ്ധമായ കുടിവെളള ലഭ്യത
30. പാചകപ്പുര
31. കളിസ്ഥലം
32. ചുറ്റുമതില്‍
33. 200/250 സാധ്യായദിനലഭ്യത
34. ഓരോ ക്ലാസിനും ആവശ്യമായ പഠനോപകരണങ്ങള്‍
35. പത്രങ്ങള്‍, ആനുകാലികങ്ങള്‍, ഓരോ വിഷയത്തിനും ബാധകമായ പുസ്തകങ്ങള്‍, കഥാപുസ്തകങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയവയുളള ലൈബ്രറി
36. വിനോദത്തിനും കായികപരിശീലനത്തിനുമുളള ഉപകരണങ്ങള്‍

മേല്‍ സൂിചിപ്പിച്ച പലതും വിദ്യാലയത്തിനു വേണ്ട മിനിമം കാര്യങ്ങളാണ്. കേരളത്തിന്റെ സവിശേഷ സാഹചര്യത്തില്‍ കൂടുതല്‍ പരിഗണനകള്‍ വേണ്ടിവരും. ഇതെല്ലാം കണക്കിലെടുക്കുന്ന ഒരു വികസന പദ്ധതിയാണ് വേണ്ടത്. വികസനം എന്ന വാക്ക് ഭൗതികവികസനം എന്നതില്‍ പരിമിതപ്പെടരുത്. വിദ്യാലയവികസനപദ്ധതി എന്നത് വിദ്യാഭ്യാസ ഗുണത കൈവരിക്കുന്നതിനായി ലഭ്യമായ എല്ലാവിധ വിഭവങ്ങളേയും ഫലപ്രദമായും സമയബന്ധിതമായും പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്ന ആസൂത്രണരേഖയാകണം. ഓരോ കുട്ടിയേയും പരിഗണിക്കപ്പെടണം. എല്ലാവിധ കഴിവുകളും പരിപോഷിപ്പിക്കുന്നതിന് ഊന്നല്‍ നല്‍കണം. കാലികമായ വെല്ലുവിളികളെ അഭിസംബോധന ചെയ്യണം. ആധുനികശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക സാധ്യതകളെ പ്രയോജനപ്പെടുത്തണം.

മുന്നില്‍ നില്‍ക്കുന്ന വിദ്യാലയം ,നയിക്കുന്ന വിദ്യാലയം , അക്കാദമിക നന്മയുടെ വിദ്യാലയം എന്നെല്ലാം വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടാവുന്ന പ്രവര്‍ത്തനസംസ്കാരം വികസനപദ്ധതിയില്‍ പ്രതിഫലിക്കണം.മൂന്നു വര്‍ഷം കൊണ്ട് വിദ്യാലയം എപ്രകാരമായി മാറിത്തീരണമെന്ന ലക്ഷ്യം മുന്‍ നിറുത്തി മുന്‍ഗണനകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ ഓരോ വികസനമേഖലകളിലുമുളള പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ തയ്യാറാക്കണം. വികസനമേഖലകള്‍ തീരുമാനിക്കേണ്ടത് പ്രസക്തമായ ആവശ്യങ്ങള്‍ കണക്കിലെടുത്താകണം.എല്ലാ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളിലുമുളള ശിശുകേന്ദ്രിത സമീപനവും ഉയര്‍ന്ന നിലവാരമുളള കാര്യക്ഷമമായ അധ്യാപനവും വിദ്യാലയനേതൃത്വത്തിന്റെ വൈദഗ്ധ്യവും സമൂഹവുമായുളള ബന്ധവും വിദ്യാലയ വികസനസമീപനത്തില്‍ പ്രധാനപ്പെട്ടതാണ്. എല്ലാമായി ഇനി ഒന്നും നേ‍ടാനില്ല എന്നു കരുതുന്ന വിദ്യാലയങ്ങള്‍ സ്വപന്ങ്ങളും പ്രതീക്ഷകളും അസ്തമിച്ചവരാണ്. അവര്‍ക്ക് നില്കുന്നിടത്ത് തന്നെ തുടരാനേ കഴിയു

സ്വയം വിലയിരുത്തല്‍

വിദ്യാലയ വികസന പദ്ധതി തയ്യാറാക്കുന്നതിനായി വിദ്യാലയപ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ സ്വയം വിലയിരുത്താനാണ് ഓരോ വിദ്യാലയത്തിനും അവസരം നല്‍കിയത്. വിദ്യാലയ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുടെ പദസൂര്യന്‍ നിര്‍മിച്ച ശേഷം അവയില്‍ നാലോ അഞ്ചോ എടുത്ത് ഗ്രൂപ്പുകള്‍ വിശകലന വിധേയമാക്കി.വിദ്യാലയരേഖകള്‍, അധ്യാപകരും വിദ്യാര്‍ഥികളുമായുളള അഭിമുഖം തുടങ്ങിയ രീതിയിലാണ് അവസ്ഥാ പഠനം നടത്തിയത്. തുടര്‍ന്നു നടന്ന ചര്‍ച്ചകളില്‍ നിന്നും കണ്ടെത്തിയതിവയാണ്. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ പൊതുവായി നടത്തുന്നുണ്ടെങ്കിലും കൃത്യമായ ബോധ്യപ്പെടാവുന്ന നേട്ടങ്ങളുടെ തെളിവുകള്‍ പലപ്പോഴും ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല. എല്ലാവര്‍ക്കും പങ്കാളിത്തവും അവസരവും എന്നതും കണക്കിലെടുക്കുന്നില്ല. കൂടുതല്‍ സാധ്യതകള്‍ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നില്ല.

ഇനി എന്ത് ചെയ്യണം?

സ്വയം വിലയിരുത്തി അവസ്ഥ മനസിലാക്കി പരിമിതികള്‍ ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചാല്‍ പോര എന്തെല്ലാം എങ്ങനെ നടപ്പിലാക്കണമെന്നു കൂടി പറയണം. ഇത്തരം ആലോചനകളില്‍ എസ് എം സി അംഗങ്ങള്‍ പ്രയാസപ്പെടുന്നതായി കണ്ടു. പൊതുവിദ്യാലയങ്ങളില്‍ നടക്കുന്ന വിവിധങ്ങളായ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെക്കുറിച്ചുളള അറിവ് അവര്‍ക്കില്ല. അധ്യാപകര്‍ക്കും തങ്ങളുടെ ജില്ലയ്ക് അപ്പുറം നടക്കുന്ന ശ്രദ്ധേയമായ കാര്യങ്ങളറിയില്ല. അവരെ പരിശീലിപ്പിച്ച റിസോഴ്സ് പേഴ്സണ്‍സിന്റെ ചിന്താപരവും അനുഭവപരവുമായ പരിമിതി അവരുടെ സര്‍ഗാത്മക ചിന്തയെ വളര്‍ത്തിയില്ല.ഇത്തരം സാഹചര്യത്തില്‍ മികച്ച വിദ്യാലയാനുഭവങ്ങള്‍ പങ്കിടുകയാണ് വേറിട്ട ചിന്തയ്ത് അടിത്തറ ഒരുക്കുക.അതിനായി മൂന്നോ നാലോ കെയ്സുകള്‍ അവതരിപ്പിച്ചു. വിശകലന ചിന്തയ്ക്ക് സഹാകയമായ ചോദ്യാവലി ചര്‍ച്ചയ്ക് നല്‍കി.വികസനമേഖലകളുടെ വ്യാപ്തി ചര്‍ച്ച ചെയ്തു

അങ്ങനെ

1. സാമൂഹികബന്ധം ശക്തിപ്പെടുത്തുക
2. അക്കാദമിക പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ കാര്യക്ഷമമാക്കുക
3. ഭൗതികസൗകര്യങ്ങള്‍ മെച്ചപ്പെടുത്തുക
4. കലാകായിക പ്രവൃത്തി പരിചയവിദ്യാഭ്യാസം ഫലപ്രദമാക്കുക
5. പോഷകാഹാരവും ആരോഗ്യപൂര്‍ണവുമായ അന്തരീക്ഷവും ഉറപ്പുവരുത്തുക
6. എല്ലാവര്‍ക്കും പങ്കാളിത്തവും അവസരങ്ങളും ഒരുക്കുക
7. പ്രത്യക പരിഗണന അര്‍ഹിക്കുന്നവര്‍ക്ക് പിന്തുണനല്‍കുക

എന്നിവ മുഖ്യവികസനപരിഗണനകളില്‍ പെടണം എന്നു തീരുമാനിക്കപ്പെട്ടു. തുടര്‍ന്ന ഈ ഏഴു കാര്യങ്ങളുടേയും ഉപാംശങ്ങള്‍ ചര്‍ച്ച ചെയ്തു. ഉദാഹരണത്തിന് അക്കാദമികത്തില്‍ പഠനോപകരണ ലഭ്യത, അടിസ്ഥാനശേഷീ വികസനം, ഇംഗ്ലീഷ് പഠനം. കമ്പ്യൂട്ടര്‍ വിദ്യാഭ്യാസം, നിരന്തര വിലയിരുത്തല്‍, വായന, പഠനയാത്ര തുടങ്ങിയവ വരും. സാമൂഹികം എന്ന മേഖലയില്‍ വിദ്യാലയസൗഹൃദസമിതി, എസ്‍ എം സി, ക്ലാസ് പി ടി എ , പ്രാദേശിക വൈദഗ്ധ്യം പ്രയോജനപ്പെടുത്തല്‍ എന്നിവ പരിഗണിച്ചു. ഓരോ ഉപമേഖലയിലും എന്തെല്ലാം ലക്ഷ്യങ്ങള്‍ എന്തെല്ലാം പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ എന്നും തീരുമാനിച്ചു.ഇങ്ങനെ എഴുതി തയ്യാറാക്കിയപ്പോള്‍ അത് കരട് വികസനപദ്ധതിയായി

ത്രിവത്സര പദ്ധതിയും വാര്‍ഷിക പദ്ധതിയും

• എസ് എം സി അംഗങ്ങളെഴുതിയവയില്‍ മൂന്നു വര്‍ഷം കൊണ്ടു നേടാനാകാത്തവ ഒഴിവാക്കി.
• പ്രായോഗികമാക്കാനാകുമെന്നുറപ്പുളള പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ മാത്രം ഉള്‍പ്പെടുത്തി.
• എസ് എം സിക്ക് മോണിറ്ററ്‍ ചെയ്യാനും ആസൂത്രണം ചെയ്യാനും സഹായകമായ വിധത്തില്‍ വാര്‍ഷിക പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. എതു മാസമാണോ വികസനപപദ്ധതി തയ്യാറാക്കിയത് അതിനടുത്ത മാസം മുതലുളള ഓരോ മാസവും നടപ്പിലാക്കേണ്ട പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളാണ് പദ്ധതിയില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയത്.
• സാമ്പത്തിക വിശകലനം നടത്തിയില്ല. അത് അനിവാര്യമാണെന്നു തോന്നിയില്ല. കാരണം പഞ്ചായത്തുകള്‍ മുഖേന നടത്തേണ്ട പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുടെ എസ്റ്റിമേറ്റ് തയ്യാറാക്കുന്നത് എസ് എം സി അല്ല. രണ്ടാമതായി അതത് മാസം ആസൂത്രണം ചെയ്യുമ്പോള്‍ സാമ്പത്തിക കാര്യങ്ങള്‍ പരിഗണിക്കുന്നതാണ് കൂടുതല്‍ അഭികാമ്യം.
• പ്രവര്‍ത്തനാസൂത്രണത്തിനായി ഉപസമിതികള്‍ രൂപീകരിച്ച് ചുമതല നല്‍കിയ വിദ്യാലയങ്ങളുണ്ട്.

കണ്ടെത്തലുകളും നിര്‍ദ്ദേശങ്ങളും

• പങ്കാളിത്ത രീതിയില്‍ വിദ്യാലയവികസനപദ്ധതി തയ്യാറാക്കുവാന്‍ കഴിയും
• വിദ്യാഭ്യാസ അവകാശനിയമം മുന്നോട്ടുവെക്കുന്ന ആശയതലം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന വിദ്യാലയവികസനപദ്ധതി സാധ്യമാണ്.
• സമ്പൂര്‍ണ ഗുണമേന്മാ വിദ്യാലയമാനേജ്മെന്റില്‍ വിദ്യാലയവികസനപദ്ധതിക്ക് നിര്‍ണായകമായ സ്ഥാനമാണുളളത്.ഗുണമേന്മയുടെ സൂക്ഷ്മമ തലങ്ങളെ വികസനരേഖ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ആസൂത്രിതമായ പ്രവര്‍ത്തനം സമയബന്ധിതമാക്കി ചെയ്യുക എന്ന ശീലം വളര്‍ത്താനിതു വിദ്യാലയങ്ങളെ പ്രേരിപ്പിക്കും.
• വികസനപദ്ധതി രേഖ തയ്യാറാക്കുന്നതിന് എസ് എം സി അംഗങ്ങള്‍ക്ക് വിദഗ്ധ പരിശീലനവും കൂടെ നിന്നുളള പിന്തുണയും ആവശ്യമാണ്
• അതത് വിദ്യായാലയങ്ങളുടെ മൂര്‍ത്ത സാഹചര്യത്തില്‍ വെച്ചാലോചിക്കുന്നതിന് അവസരം ഒരുക്കുകയാണ് വേണ്ടത്
• എല്ലാ വിദ്യാലയങ്ങളിലും ഒരേ മാതൃക സ്വീകാര്യമാകില്ല
• വിദ്യാലയവികസന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ നിശ്ചയിക്കുമ്പോള്‍ സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ധാരണ നല്‍കുന്നത് ഗുണം ചെയ്യും
• നിര്‍വഹണപരമായ കാര്യങ്ങളില്‍ തുടര്‍ പിന്തുണ വേണ്ടിവരും. എഴുതിവെച്ച പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ സൂക്ഷ്മമായി ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നതെങ്ങനെയെന്നുളള കാര്യം പ്രധാനമാണ്.
• ഡയറ്റിന്റെ ഭാഗത്തുനിന്നും ക്രിയാത്മകമായ ഇടപെലുണ്ടാകണം. പ്രായോഗികമായ വികസനപദ്ധതി എന്നത് ഒരു വര്‍ഷത്തെ അനുഭവത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ അടുത്ത വര്‍ഷം മെച്ചപ്പെടുത്തി തയ്യാറാക്കുന്നതാകും. അതിനാല്‍ത്തന്നെ ഗവേഷണാത്മകമായി കാണേണ്ടതുണ്ട്.
• വിദ്യാലയങ്ങള്‍ക്ക് ആസൂത്രണത്തിന് സഹായകമായ പിന്തുണാമെറ്റീരിയലുകള്‍ ഡയറ്റ് വികസിപ്പിച്ച് നല്‍കണം ( ക്ലബ് പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍, ദിനാചരണം, അവധിക്കാല ക്യാമ്പുകള്‍ , ക്ലാസ് പി ടി എ, എസ് ആര്‍ ജി, തുടങ്ങിയവ )
• പഠനോപകരണ നിര്‍മാണം, ക്ലാസ് പി ടി എ സംഘാടനം, നിരന്തരവിലയിരുത്തല്‍ തുടങ്ങിയവയില്‍ വിദ്യാലയങ്ങള്‍ക്ക് തത്സമയ പിന്തുണ ആവശ്യമാണ്
• വിദ്യാലയനേതൃത്വത്തിനും എസ് എം സി അംഗങ്ങള്‍ക്കും തുടര്‍പരിശീലനങ്ങള്‍ ആവശ്യമാണ്.